PRAWO
NIERUCHOMOŚCi
blog prawników kancelarii KZZiP

Wstęp

Zawierając umowy najmu lub dzierżawy właściciele nieruchomości często umieszczają w nich postanowienia, w myśl których na korzystającym z nieruchomości (najemcy lub dzierżawcy) spoczywać będzie obowiązek zapłaty podatku od nieruchomości, a niekiedy, w przypadku nieruchomości stanowiących przedmiot użytkowania wieczystego, także opłat rocznych. Trzeba jednak pamiętać, iż takie postanowienia nie dają właścicielowi (użytkownikowi wieczystemu) całkowitego bezpieczeństwa w przypadku niesolidnego zachowania najemcy.

Kto jest podatnikiem podatku od nieruchomości?

Podatek o nieruchomości został uregulowany przepisami ustawy z dnia 12 stycznia 1991 roku o podatkach i opłatach lokalnych. Zgodnie z powyższym aktem obowiązek zapłaty podatku spoczywa na właścicielu nieruchomości, a w przypadku nieruchomości będącej przedmiotem użytkowania wieczystego – na jej użytkowniku wieczystym. Dzierżawca lub najemca jest podatnikiem podatku od nieruchomości jedynie w przypadku nieruchomości stanowiących własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego. W pozostałych przypadkach, pomimo zawarcia umowy najmu lub dzierżawy, to właściciel nieruchomości pozostaje podatnikiem tego podatku. Dlatego też w przypadku powstania zaległości podatkowych ewentualne postępowanie egzekucyjne skierowane zostanie przeciwko właścicielowi (użytkownikowi wieczystemu) nieruchomości.

Należy także mieć na uwadze, iż wynajęcie lub oddanie w dzierżawę nieruchomości może niekiedy spowodować objęciem podatkiem gruntu dotychczas niepodlegającego opodatkowaniu, utratę zwolnienia lub zmianę wysokości podatku. W przypadku zaistnienia takiej okoliczności podatnik powinien złożyć deklarację podatkową do właściwego wójta, burmistrza lub prezydenta miasta w terminie 14 dni od ich zaistnienia.

Kto jest zobowiązany do uiszczenia opłat rocznych z tytułu użytkowania wieczystego?

Użytkownicy wieczyści nieruchomości zobowiązani są do corocznego płacenia opłat rocznych z tytułu użytkowania wieczystego. Oczywiście przedmiotowe opłaty nie stanowią podatku, lecz podobnie jak podatek od nieruchomości obciążają użytkownika wieczystego nieruchomości, niezależnie od tego w czyim posiadaniu nieruchomość się faktycznie znajduje.

Skutki postanowień umownych

Powstaje, zatem pytanie – jakie znaczenie ma zawarcie w umowie najmu lub dzierżawy postanowień nakładających na korzystającego z nieruchomości ponoszenia kosztów podatku od nieruchomości, czy też opłat z tytuł użytkowania wieczystego. Jak bowiem wskazane zostało powyżej zawarcie takiego postanowienia w umowie nie zmienia faktu, iż organ podatkowy albo podmiot, który ustanowił prawo użytkowania wieczystego, będzie domagał się zapłaty bezpośrednio od właściciela (użytkownika wieczystego) nieruchomości. Przedmiotowe postanowienie tworzy jedynie roszczenie po stronie właściciela wobec najemcy/dzierżawcy, aby zapłacił on powyższe świadczenia w należnej wysokości. Najemca/dzierżawca może wywiązać się z takiego obowiązku, o ile nie zostało to w bardziej szczegółowy sposób określone w umowie, albo wpłacając odpowiednią kwotę do urzędu, albo też przekazując ją właścicielowi.

W trosce o swoje interesy właściciel, o ile płatność powyższych świadczeń nie odbywa się za jego pośrednictwem, powinien na bieżąco kontrolować wykonywanie przedmiotowych zobowiązań przez osoby, którym udostępnił on nieruchomość.