Odszkodowania za nieruchomości przejęte na cele realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych – nowelizacja?
Opublikowane przez mariusz_zajac w Drogi | Brak komentarzy
Uwarunkowania ogólne
Problematyka realizacja inwestycji drogowych jest regulowana przede wszystkim ustawą z dnia 10 kwietnia 2003 roku o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych, zwana także specustawą drogową. Należy ona do grupy ustaw w szczególny sposób regulujący proces inwestycyjny i mających usprawnić realizację procesu budowlanego.
W toku postępowania administracyjnego poprzedzającego realizację inwestycji drogowej wojewoda lub starosta wydają decyzje o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej. Na mocy przedmiotowej decyzji m.in. dokonuje się podziału nieruchomości położonych w granicach linii rozgraniczających inwestycję i nieruchomości te stają się własnością Skarbu Państwa lub właściwych jednostek samorządu terytorialnego. Na podstawie ostatecznej decyzji o zezwoleniu na realizacje inwestycji drogowej właściwy organ wydaje decyzję ustalającą odszkodowanie za wywłaszczone nieruchomości oraz ustanowione na nich ograniczone prawa rzeczowe. Decyzja odszkodowawcza, oparta na wycenie rzeczywistej wartości wywłaszczonej nieruchomości, powinna zostać wydana w terminie 30 dni od dnia w którym decyzja ZRID stała się ostateczna.
Problematyczność dotychczasowego modelu odszkodowań
Co do zasady osoby, których nieruchomości zostały wywłaszczone na podstawie ZRID, zobowiązane są do wydania nieruchomości w terminie określonym w tejże decyzji, nie krótszym jednak niż 120 dni od dnia w którym decyzja ZRID stała się ostateczna. Powyższy termin i przy zachowaniu przez organ ustawowego terminu na wydanie decyzji ustalającej wysokość odszkodowania pozwala najczęściej na rozwiązanie przez osoby wywłaszczone problemu znalezienia nowego mieszkania.
Jednakże w wielu przypadkach przedmiotowa decyzja ZRID wydawana jest wraz z rygorem natychmiastowej wykonalności. Skutkiem nadania rygoru natychmiastowej wykonalności jest zgodnie z art. 17 specustawy drogowej zobowiązanie po stronie dotychczasowych właścicieli do niezwłocznego wydania nieruchomości oraz uprawnienie po stronie zarządcy drogi do objęcia wywłaszczonej nieruchomości w faktyczne posiadanie. W przypadku nieruchomości zabudowanych domem mieszkalnym skorzystania z takiego uprawnienia przez zarządcę drogi powinno zostać poprzedzone wskazaniem dotychczasowym właścicielom lokali zamiennych.
Powyższe rozwiązanie nie zawsze pozwalają na zminimalizowanie negatywnych skutków realizacji inwestycji drogowej dla osób, które nieruchomości zostały wywłaszczone, zwłaszcza, że ewentualne postępowanie odwoławcze w sprawie decyzji ZRID może znacznie opóźnić moment ustalenia i wypłaty odszkodowań.
Zaliczka na poczet odszkodowań – poselski projekt nowelizacji
Jednym ze sposobów na zminimalizowanie tych skutków mogą być rozwiązania przewidziane w poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (druk nr 759). Projekt przewiduje obowiązek ustalenia wysokości odszkodowania w terminie 60 dni od dnia nadania rygoru natychmiastowej wykonalności decyzji ZRID. Ponadto osoby uprawnione do otrzymania odszkodowania mogłyby złożyć wniosek o wypłatę zaliczki na poczet przyszłego odszkodowania, w wysokości 70% odszkodowania ustalonego decyzją organu I instancji. Przedmiotowa zaliczka miałaby być wypłacona w terminie 30 dni od daty złożenia takiego wniosku. Wypłacona zaliczka na poczet odszkodowania podlegałaby zwrotowi w zwaloryzowanej wysokości, jeśli decyzja ZRID została by uchylona lub zmieniona w części dotyczącej osoby, która otrzymała zaliczkę albo też stwierdzono by nieważność takiej decyzji.
Proponowane wydaje się być bardzo korzystne zwłaszcza dla osób, które zamierzałyby kwestionować wysokość odszkodowania ustalonego przez organ I instancji.
Więcej informacji na temat odszkodowań z wypłacanych na podstawie specustawy drogowej
Zapraszam serdecznie na najbliższą audycję na internetowej antenie Polskiego Radia 24, która będzie poświęcona problematyce odszkodowań z tytułu realizacji inwestycji drogowej, w środę 21 listopada o godz. 14tej.
Skomentuj artykuł