Renta planistyczna i odszkodowanie za spadek wartości nieruchomości
Opublikowane przez mariusz_zajac w Planowanie przestrzenne | Brak komentarzy
Renta planistyczna i odszkodowanie za spadek wartości nieruchomości
Czym jest miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego
Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego jest aktem prawa miejscowego, który reguluje na obszarze swojego obowiązywania dopuszczalne sposoby użytkowania nieruchomości. Postanowienia m.p.z.p. przewidują m.in., iż na danym obszarze dopuszczalna jest np. zabudowa mieszkaniowa jednorodzinna, określają minimalną powierzchnie działki budowlanej, czy tez dopuszczalną intensywność takiej zabudowy. Oczywiście uchwalenie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego nie pozostaje bez wpływu na wartość nieruchomości, przy czym wpływ ten może mieć zarówno charakter dodatni (gdy możliwości zagospodarowania działki zostaną rozszerzone) jak i ujemny. Dlatego też przepisy ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym zawierają uregulowania pozwalające z jednej strony uzyskać właścicielom nieruchomości odszkodowanie za zmniejszenie wartości w wyniku przyjęcia m.p.z.p., a z drugiej natomiast nałożyć opłaty na właścicieli nieruchomości, których wartość wzrosła, co ma częściowo zrefundować koszty prowadzonych prac planistycznych.
Odszkodowanie za zmniejszenie się wartości nieruchomości
Właściciel nieruchomości może domagać się od gminy wypłacenia odszkodowanie jeżeli w wyniku uchwalenia lub zmiany m.p.z.p. nie jest możliwe korzystanie nieruchomości w dotychczasowy sposób lub też w sposób zgodny z jej dotychczasowym przeznaczeniem. Powyższe uprawnienie przysługuje właścicielowi nieruchomości zarówno w przypadkach gdy ograniczenia dotyczą całej nieruchomości jak i jej części.
Wysokość odszkodowania jest równa różnicy pomiędzy wartością nieruchomości (lub jej części) przed uchwaleniem m.p.z.p. a jej wartością po uchwaleniu nowego planu. Powyższa kwota jest określana przez biegłego rzeczoznawcę majątkowego.
Alternatywnie gmina może zaoferować właścicielowi nieruchomości nieruchomość zamienną. W przypadku, gdy właściciel nieruchomości nie skorzystałby z powyższych uprawnień, a sprzedałby swoją nieruchomość, wówczas może także domagać się od gminy wypłaty odszkodowania.
W każdym przypadku wypłata odszkodowania powinna nastąpić w terminie 6 miesięcy od daty złożenia wniosku przez uprawnioną osobę chyba, że strony uzgodnią inny termin. W przypadku natomiast przekroczenia terminu na wypłatę odszkodowania lub wykup nieruchomości właściciel nieruchomości może domagać się zapłaty przez gminę odsetek ustawowych.
W razie powstania sporu pomiędzy właścicielem nieruchomości oraz gminą w zakresie odszkodowania lub wykupu nieruchomości, taki spór podlegać będzie rozpoznaniu przez sąd powszechny.
Renta planistyczna
Niekiedy uchwalenie i wejście w życie m.p.z.p może też korzystnie wpłynąć na wartość nieruchomości. Nie oznacza to jednak automatycznego obowiązku uiszczenia przez właściciela nieruchomości opłaty z tytułu podwyższenia wartości nieruchomości. Konieczność uiszczenia takiej opłaty może powstać tylko w przypadku sprzedaży nieruchomości przez jej dotychczasowego właściciela, o ile postanowienia miejscowego planu zagospodarowanie przestrzennego przewidują obowiązek pobrania takiej opłaty i określają jej wysokość, która nie może jednakże przekraczać 30% wzrostu wartości nieruchomości.
W takim przypadku notariusz zobowiązany jest przesłać wójtowi, burmistrzowi lub prezydentowi miasta odpis aktu notarialnego dokumentującego taką transakcję, na podstawie którego wydawana jest decyzja w przedmiocie ustalenia wysokości opłaty. Od takiej decyzji właściciel nieruchomości może odwołać się do samorządowego kolegium odwoławczego, a w przypadku jej utrzymania, także wnieść skargę do sądu administracyjnego.
Stwierdzenie nieważności m.p.z.p. a pobrane opłaty lub wypłacone odszkodowania
Uchwały rady gminy w sprawie przyjęcia m.p.z.p. podobnie jak inne akty prawa miejscowego podlegają kontroli sądów administracyjnych. Może zatem dojść do sytuacji, w której na podstawie m.p.z.p. najpierw pobrana została renta planistyczna lub wypłacono odszkodowania, a następnie doszło do stwierdzenia nieważności takiego planu. W takim przypadku osoby które otrzymały odszkodowanie są zobowiązane do jego zwrotu na rzecz gminy, a gmina z kolei jest zobowiązania zwrócić pobrane opłaty z tytułu renty planistycznej.
Por. przepisy
art. 36-37 ustawy z dnia 27 marca 2003 roku o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym
Skomentuj artykuł